Birleşmiş Milletler uzmanlarının hazırladığı Libya raporunda, Rus güvenlik şirketi Wagner’e bağlı savaşçıların, hükümeti ele geçirmeye çalışan Halife Hafter’e destek verdiği ve 800 ila 1200 arasındaki paralı askerin aktif şekilde savaştığı yazıldı.
Bloomberg’in ele geçirdiği raporda Wagner’in Hafter lehine kamuoyu oluşturmak için kapsamlı bir sosyal medya kampanyası da yürüttüğü belirlendi.
BM raporunda bahsedilen Wagner trolleri ilgi çekici dursa da bu durum konuyu yakından takip edenler için yeni bir bilgi değil.
Wagner şirketin sahibi Yevgeny Prigozhin, büyük savunma ihaleleriyle zenginleşip Ukrayna’daki ‘Hibrit Savaşa’ paralı askerlerini göndermeden önce Rusya Devlet Başkanı Vlademir Putin’e sosyal medya trollerinin patronu olarak hizmet ediyordu.
Trollerin 'komutanıydı'
Prigozhin’in İnternet Araştırma Ajansı adıyla kurduğu şirket, Rusya içindeki tartışmaları manipüle etmek için çalışıyor ve hükümete muhalif Rusların itibarını zedelemek için sosyal medyada bir “savaş” veriyordu.
İnternet Araştırma Ajansı, Donald Trump’ın kazandığı Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanlık seçimini de maniple etmekle de suçlandı.
Ukrayna’dan Suriye’ye, Libya’dan Afrika’ya kadar birçok ülkeye binlerce paralı savaşçı ihraç eden Wagner patronu Prigozhin’in garip bir şekilde askeri bir geçmişi yok.
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği (SSCB) henüz yıkılmadan önce soygun ve sahtecilik suçlamasıyla hapis yatan Prigozhin, Rusya kurulduktan sonra restoran işine girerek başarılı da oldu.
“Putin’in Şefi”ydi
Independent Türkçe'nin haberine göre, St. Petersburg’da lüks restoranlar açan Prigozhin’in işletmelerine Putin de gidiyordu. Bir süre sonra Kremlin için yemekler hazırlamaya başlayacak ve adı “Putin’in Şefi”ne çıkacaktı.
Zamanla Rus askeri tesisleri için temizlik, gıda ve inşaat ihaleleri alan Prigozhin, bu işlerden kazandığı milyonlarca dolarla Wagner’in temellerini attığı öne sürülüyor.
Prigozhin, SSCB'nin son demlerindeki hapis hayatının ardından girdiği retoran işini tutturdu ve ismi 'Putin'in Şefi' oldu / Fotoğraf: NYT
Wagner’in ilk yurtdışı görevi Ukrayna’ydı.
Rus kökenli Ukrayna vatandaşlarının ayaklanması ve ülkede özerk bölgeler ilan etmeleri sırasında yaşanan şiddetli çatışmalarda ön saflarda Wagner savaşçıları vardı.
Suriye, Ukrayna ve Libya'daki kaynaklarımıza göre Kremlin bu taktiği, “inkar edilebilirlik” opsiyonunu satın alabilmek için kullanıyor.
Wagner’in resmi bir pozisyonu olmadığı için Moskova bu şirketin yaptıklarının sorumluluğunu da kabul etmiyor. Aynı zamanda Wagner, Rusya’da yasal olarak kayıtlı bir şirket de değil.
Wagner’in cephelerde aktif kullanılmasının bir nedeni de askeri kayıp yaşanmayacağı için Rus kamuoyunun tepki vermeyecek olması.
Kırım’ın Rusya tarafından doğrudan ilhak edilmesinin ardından Wagner’in Ukrayna’daki işi büyük oranda son buldu ama şirket bu kez ikinci görev emrini aldı.
Emrin adresi Suriye’ydi.
Rusya’nın bombardımanı başlamadan Wagner savaşçıları cepheye sürüldü
30 Eylül 2015’te Rusya Suriye’de hava operasyonlarına başladığını açıklamadan sadece birkaç gün önce yüzlerce paralı Wagner savaşçısı Suriye cephelerindeki yerlerini almıştı.
Suriye rejim güçlerinin tekrar ele geçirdiği gaz yataklarını koruma karşılığında bu yataklardan elde edilen gelirden pay da alan şirket 2018 yılında küresel bir çatışmaya da neden olmak üzereydi. Wagner savaşçıları, Deyr ez Zor kentindeki gaz fabrikasında bulunan ve içinde ABD Özel Kuvvetleri’ne mensup askerlerin olduğu bir karakola saldırı düzenlemişti. ABD’liler Ruslarla temas kurarak geri çekilmelerini istese de Rus ordusu konuyla ilgili olmadıklarını söyledi. ABD’nin karşı saldırısında 200’e yakın Wagner personeli öldürüldü.
Afrikaya da açıldı
Wagner sadece Rusya’nın müttefiklerinin yanında savaşmıyor aynı zamanda müttefiklerin askerlerini eğitmek, devlet adamlarına koruma sağlamak gibi işler de yapıyor. Son dönemde bu faaliyetlerin zengin yeraltı zenginlikleri bulunan Orta Afrika ülkelerinde yoğunlaştığı göze çarpıyor.
Wagner’in çevresindeki gizem bulutu, şirketle ilgili bilgilerin net bir şekilde ortaya çıkarılmasının önündeki en büyük engel.
Kaç savaşçısı olduğu, savaşçılarının tam olarak hangi motivasyonlarla şirkete katıldığı, yaşları ve eğitimleri konusunda bir takım rivayetlerin dışında net bilgiler yok.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.